Humanisten zijn denkers. Niet God of het goddelijke is de grond waarop ze staan, maar hun eigen menselijke vermogens, waaronder vooral het denken. Een humanist ziet geen God, geen schepping en geen hogere bedoeling in het leven. Hij of zij gaat uit van de mens zelf, die voor de opdracht staat om zich te ontwikkelen en steeds meer mens (humaan) te worden.
Daardoor hechten humanisten sterk aan hun eigen denkvermogen, aan hun zelfstandigheid en vrijheid. Ze vinden het prima om het hartgrondig met elkaar oneens te zijn, als er maar goede argumenten gegeven worden. Maar ook vinden ze het van belang dat iedereen verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar eigen leven, en voor de samenleving als geheel.
Het Humanistisch Verbond, een organisatie waar een klein deel van mensen met humanistische ideeën bij is aangesloten, vat die levenshouding samen als: ‘Zelf denken, samen leven’.
