De islam is in aantal volgelingen de tweede grootste godsdienst van de wereld. Het woord islam is verwant zowel aan het Arabische woord voor vrede (salam) als aan dat voor overgave (istislam). Daarmee is de betekenis van islam: vrede door overgave aan God. Momenteel zijn er wereldwijd ruim één miljard moslims. In Nederland schat men hun aantal wel eens op een miljoen. De rol die het geloof speelt in hun leven, verschilt per persoon. Dat hangt samen met het eigen spirituele bewustzijn, hoe het geloof in de familie wordt beleefd en met gebeurtenissen in het leven maar ook bijvoorbeeld met hoe er in de samenleving over het geloof wordt gesproken.
Onder moslims is er ook veel diversiteit omdat er verschillende richtingen zijn binnen de islam en omdat culturele invloeden een rol spelen. Zo ziet een moskee die oorspronkelijk door moslims uit Turkije is opgericht er in sommige opzichten anders uit dan een die oorspronkelijk door moslims uit Pakistan is opgericht. Ook zijn sommige gebruiken anders. Daarvoor bestaat ruimte binnen de islam.
De islam is begonnen met de profeet Mohammed, die leefde van 570 tot 632 in Mekka, in het huidige Saoedi-Arabië. Hij kreeg openbaringen van God via de engel Gabriël (Djibriel), die in het Arabisch opgeschreven zijn in de Koran, het heilige boek van de moslims. Het eerste woord dat werd geopenbaard is “lees” (iqra). Mohammed kreeg van God de opdracht om mensen eraan te herinneren dat er maar één God is en dat mensen eerlijk en rechtschapen moeten leven. Uit de verhalen over zijn leven, de hadith, halen veel moslims regels over hoe ze zelf moeten leven.
Mohammed beschouwde zichzelf niet als de stichter van een compleet nieuwe godsdienst, maar als de laatste van de profeten, die in de kern dezelfde boodschap van God kwam verkondigen als de profeten voor hem. Personen die ook bekend zijn in het jodendom en/of het christendom, zoals Ibrahim (Abraham), Moesa (Mozes), ’Isa (Jezus) en Maryam (Maria), komen ook voor in de Koran. Joden en christenen worden in de Koran ‘de mensen van het boek’ genoemd.
